Mehmet Akif Ersoy's Poetic Discourse

Edebiyat tarihi, edebi üretimler kadar bu üzerine yapılan yorum, teori ve eleştiri gibi değerlendirmelerin de tarihidir. Estetik objeyi esas alan değerlendirmeler, edebiyatın kendisi eskidir. Aristoteles’in Poetika’sı bağlamda ele alınabilecek ilk ciddi sistemli girişimdir. Günümüzde ise poetika kavramı, bir şairin kendi şiir sanatı kaleme aldığı metinlerin karşılığı olarak kullanılır. 
 Edebiyatın, devrin zihniyeti tarafından şekillendirildiği tarihin gömlek değiştirdiği dönemlerde sosyal mahiyet kazandığı bilinen durumdur. Mehmet Akif Ersoy, Abdülhamit yönetiminin siyasal atmosferinin ardından İkinci Meşrutiyet’in getirdiği atmosferi yaşamış, art arda patlak veren savaşlarda her geçen gün daha da ufalanan devletin inkıraz çağına tanıklık etmiştir. Bilindiği üzere sosyal-siyasi değişimleri düşünsel dönüşümleri, poetik söylemlerin alanını belirler. Tarih, hâlden hâle evrilerek devam ettiği şekillendirdiği insan benzer değişim süreci yaşar. Bundan dolayı herhangi söylemi, sanatsal üretimi sürece mecra değiştirebilir. Akif’in, Safahat’ına almadığı dönem şiirleri, başka algının ürünleridir. Aşina ifade ile söylenecek olursa şair, devrinde yazdıklarını şuur susturmayı tercih Akif; yaşamı, düşünce dünyası sanat algısı arasında anlamlı paralelliği gözeten ender isimlerden biridir. Bu paralellik göz önüne alındığında, Akif’in söylemine dair bütünlüklü bakış açısı geliştirme gerekliliği ortaya çıkar. çalışmada nitelikli mensur manzum metinleri incelenerek onun söylemi belirlendi. İnceleme sonucunda, söyleminde, endişesinin öncelik olmadığı, kültür medeniyet tasavvuru inşa edilmiş olan söylemin, toplumsal terakki tekâmül süreçlerini görüldü.